موزه ملی ملک

کتابخانه و موزه ملی ملک

تاریخچه موزه

کتابخانه «موزه ملی ملک» در سال 1316 توسط حسین آقا ملک تاسیس شد و به همراه املاک و مستغلات وقف آستان قدس رضوی شد. در تیر ماه 1323 قطعه زمین بزرگی را در باغ ملی تهران (میدان مشق) برای ساختمان جدید کتابخانه و موزه وقف کرد.

مرحوم ملک در سال 1343 به این فکر افتاد تا در کنار کتابخانه غنی خود، موزه ای از اشیاء با ارزش هنری و تاریخی به وجود آورد تا به قول وی محققان خارجی کتابخانه بتوانند مظاهر هنر و تمدن ایران را، به سهولت از نزدیک مشاهده کنند. وی بارها گفته بود که اگر (از سوی پدر) مامور مشهد نشده بودم، موزه ای ایجاد می کردم که با موزه انگلستان برابری کند.

وی در خرید اشیای موزه ای، ابتدا نظر اهل فن را جویا شده و سپس به خرید آن شی مبادرت کرد. او در 30 فروردین 1348 کلیه اموال و لوازم و اشیای نفیس موزه ای از قبیل گلدان و قلمدان سکه و تمبر را طی وقف نامه شماره 30753 به مجموعه موقوفات خود بر آستانه قدس رضوی افزود و بدین طریق موزه ملی ملک در کنار کتابخانه ملک تاسیس شد.

احداث ساختمان جدید کتابخانه و موزه ملی ملک در سال 1364 در زمینی به مساحت 6000 متر مربع و با طراحی 10000 متر مربع بنا آغاز شد و در 1375 به پایان رسید. از نظر ساختار تشکیلاتی، کتابخانه و موزه ملی ملک موسسه ای غیر دولتی و غیرانتفاعی است که همچون سایر موسسه های فرهنگی آستان قدس رضوی بر اساس وقف نامه زیر نظر مستقیم تولیت آستان قدس رضوی اداره می شود.

جغرافیای موزه

این مجموعه در خیابان امام خمینی تهران (سپه)، در باغ ملی تهران و جنب ساختمان وزارت امور خارجه قرار دارد. این مجموعه در سال 1375 از خانه ملک که پیش از آن محل موزه بود؛ به این مکان انتقال یافت.

در ساختمان فعلی کتابخانه، موزه در طبقه همکف و زیر همکف این مجموعه با شش سالن سکه، آثار هنری، قلمدان، تمبر، فرش و سالن اشیای اهدایی خانم ملک قرار گرفته است. در برخی از این سالن ها اشیایی وجود دارد که در نوع خود کم نظیر یا بی نظیرند.

در سمت راست لابی موزه، سالن سکه قرار دارد که شامل سکه هایی از دوره لیدیه تا پهلوی دوم است. مجموعه سکه های این موزه در حدود 10 هزار عدد است که از جمله سکه های کمیاب آن می توان به سکه فتحعلی شاه در لباس ایل و سکه سلطنت 50 روزه حسینعلی میرزا اشاره کرد.

استفاده از کتابخانه موزه ، برای مخاطبان رایگان می باشد. بهای بلیت بازدید موزه 300 تومان است که دانش آموزان و دانشجویان می توانند در قالب انفرادی از بلیت نیم بها نیز بهره مند گردند. همچنین گروه های دانش آموزی، دانشجویی و گردشگری در صورت هماهنگی پیشین با روابط عمومی میتوانند رایگان از موزه بازدید نمایند.

موزه ملی ملک از 6 مجموعه بدین شرح تشکیل شده است:

1. مجموعه سکه شامل 10 هزار عدد سکه و مدال ایرانی از سده 6 پیش از میلاد تا دوران پهلوی و نیز سکه هایی از یونان، جانشینان اسکندر، امپراتوری بیزانس، خلفای اسلامی و پادشاهی عثمانی می باشد.
2. مجموعه آثار هنری شامل تابلوهای نقاشی هنرمندان به نام ایرانی مانند کمال الملک غفاری، لطفعلی صورتگر، هادی خان تجویدی و برخی نقاشان اروپایی ، و همچنین لوستر و مبلمان می باشد.
3. مجموعه هنر لاکی شامل 86 قطعه قلمدان، قاب آیینه و سرچسبدان که با نقاشی لاکی آراسته شده اند و برخی از آنها حدود 300 سال قدمت دارند.
4. مجموعه تمبر شامل بیش از 100 هزار قطعه تمبر از نخستین تمبرهای منتشر شده در ایران و جهان تا زمان حاضر.
5. مجموعه فرش شامل 44 تخته قالی و قالیچه از نقاط مختلف ایران که بوسیله زبده ترین بافندگان دو سده گذشته بافته شده اند.
6. مجموعه بانو ملک شامل تابلوهای نقاشی قاجاری، نسخه های خطی، قلمدان، سرقلیان و آثار لاکی که تعدادشان به 47 اثر می رسد. این مجموعه در سال 1385 توسط بانو عزتملک ملک، فرزند مرحوم حاج حسین ملک و ناظر استصوابی موقوفات ملک به موزه اهداء شده است.
7. مجموعه آثار خوشنویسی که آثاری از بزرگ ترین و نامدارترین خوشنویسان ایران و اسلام مانند یاقوت مستعصمی، علیرضا عباسی، میرعماد، احمد نیریزی، درویش عبدالمجید طالقانی، میرزا غلامرضا اصفهانی و... را در خود جای داده است.

مجموعه بانو ملک در موزه ملی ملک

مشخصات موزه

• تاسیس: 1348 خورشیدی
• موسس: حسین آقا ملک
• مکان: تهران
• نشانی: تهران، خیابان امام خمینی، جنب وزارت امور خارجه، خیابان ملل متحد (باغ ملی)
• تلفن: 02166726613 – (روابط عمومی) 02166751291
• نمابر: 02166705974
• رایانامه: museum@malekmuseum.org
• وب سایت: malekmuseum.org
• روزهای بازدید: همه روزه ، به غیر از روزهای جمعه و تعطیلات رسمی
• ساعات بازدید: شش ماهه اول سال (8:15 لغایت 16:45) شش ماهه دوم سال (8:30 لغایت 16:15)
• بهای بلیت: 300 تومان
• عکاسی: بدون فلاش

عزیزانی که از «موزه ملی ملک» بازدید به عمل آورده اند، می توانند تجربه خود را از طریق فرم زیر با دیگران به اشتراک گذارده و به این موزه امتیاز بدهند.