بلاش یکم

بلاش یکم (51- 78 میلادی)

ونون دوم در سال 51 میلادی به قدرت رسید و بلاش یکم پسر بزرگ خود را که از مادرش از ماد هاي ايران (كرد) بود، در کنار خود به تخت شاهی نشاند. پس از درگذشت ونون، بلاش به پادشاهی رسید و برادر خود پاکر را به فرهانداری ماد برگزید و خود به سر و سامان دادن اوضاع کشور پرداخت، تیرداد که زمام امور ارمنستان را در دست داشت به امید بهره‌مندی از پشتیبانی پدر با رومیان وارد پیکار شد ولی شکست خورد و ارمنستان دوباره در دست رومیان افتاد. بلاش یکم پس از برگرداندن آرامش در داخل کشور برای رومیان پیامی فرستاد و به آنها گفت که ارمستان به ایران تعلق دارد و اشکانیان از آن صرف نظر نخواهند کرد. او دوباره سپاهی فراهم آورد و روانهٔ ارمنستان شد. رومیان مذاکره با ایرانیان را تنها راه حل یافتند و با ایرانیان به تفاهم رسیدند که هر دو سپاه ارمنستان را ترک کرده و از راه گفتگو بین دو دولت این مسأله را پایان دهند. نمایندهٔ ایران که برای مذاکره به روم رفته بود با نارضایتی و بدون هیچ دستاورد مثبتی بازگشت و نبرد میان ایران و روم اجتناب ناپذیر شد. رومیان سپاهی را روانهٔ منطقه کردند. آنها در ساحل رو دفرات اردو زدند و چون ارمنستان را بی دفاع دیدند به آنجا رفته و بدون روبرو شدن با هیچ مقاومنی به چپاول و غارت در آن سرزمین پرداختند. سپاه روم که با هیچ مقاومتی روبرو نشده بود و هیچ سپاهی از ایرانیان را نیز مشاهده نکرد این را حمل بر انصراف ایرانیان از ارمنستان دانست و اقدام به بازگشت کرد. این در حالی بود که سپاه بلاش در سوی دیگر رود فرات سرگرم نگهداری آن منطقه بود. بلاش از این فرصت استفاده کرده و ناگهان به قلب سپاه رومیان زد و شکستی سهمگین بر رومیان وارد کرد.

تاريخ عمومي از بلاش يكم به نام يک ناسيوناليست ايرانی ياد كرده است. وی نه تنها همه آيين‌ها و مراسم دوران هخامنشيان را احيا كرد بلكه رعايت آنها را به‌ صورت قانون درآورد و به تصويب مجلس مهستان رساند. وی همه كارهای اقتباسي از دنياي هلنيک (يونانيان) را كه از جانشينان اسكندر به ياد مانده بود ممنوع ساخت؛ حتي به كار بردن حروف يوناني را كه عادت شده بود بر سكه ها درج شود و همچنين اسامي و اصطلاحات يوناني را در قلمرو دولت ايران ممنوع کرد. او در استان تيسفون شهری ساخت به نام (بلاش كرد) یا (بلاش گرد) و دستور جمع‌آوري آموزش‌هاي زرتشت (اوستا) را داد. موبدان تا سال 77 ميلادی آنچه را كه جمع‌آوری كرده بودند به‌صورت مكتوب به بلاش دادند و گفتند كه كار تكميل مجموعه ادامه خواهد داشت. بلاش يكم از سال 51 تا سال 78 ميلادی سلطنت كرد.